Witold Gombrovicz / Pornografi Witold Gombrovicz / Pornografi Witold Gombrovicz / Pornografi Witoldd Gombrovicz'in ilk kez 1960'da okuruyla buluşan bu romanı Fransızca'dan Berran Tözer tarafından Türkçe'ye çevrilmiş ve Remzi Kitabevi tarafından 1991 yılında yayınlanmıştır. Aynı çeviri 1998 yılında bu kez Ayrıntı Yayınları tarafından yayınlanmıştır. Osman Fırat Baş tarafından yapılan bir başka çevirisi ise 2018 yılında Everest Yayınları tarafından yayınlanmıştır.
Kitabın başında yazarın bir önsözü vardır ve bu önsözde yazar romanla ilgili bazı açıklamalarda bulunmaktadır. Romanın ilginç yanlarından birisi yazarın adını taşıyan bir karakterin romanda yer almasıdır. Pornografia romanı, Polonya'da savaş zamanında geçmektedir. Bu romanda iki temel tartışma bir olaylar dizisi çerçevesinde tartışılmaktadır. Bunlardan birisi gençlik ve yaşlılık arasındaki farklılıklar ve bundan kaynaklanan çatışmalardır. İkincisi ise tanrı inancına dayanan ebedi düzenin geleneksel kültürün çöktüğü zamandaki hâlidir. Bunun yerine, yaşlıların ve gençlerin erotizmle dolu acımasız cazibelerini gerçekleştirmek için işbirliği yaptıkları yeni bir gerçekliğin ortaya çıktığı gözlenmektedir. İncelik sahibi ve içe dönük bir karakter olan Witold Gombrowcz adlı başkarakterin gözünden anlatılan Pornografi, Hitler’in işgali altındaki Romanya’da, bir kır evinin boğucu ortamına sıkışmış bir grup insanın yaşadığı tuhaf, tekinsiz maceraları anlatır. Başkarakter ve arkadaşı, misafir edildikleri bu malikanede, -belki biraz boşluğun ve dış dünyadaki gerilimin de etkisiyle- kendileri gibi misafir olan çocukluk arkadaşı genç çiftin gizlice buluştuklarına inanırlar. Ancak genç kadının nişanlısı da malikaneye çıkagelince, bir varsayım, hatta basit bir fantezi üzerine kurulu ilişki bir anda gerçeklik kazanarak tehlikeli bir üçgen oluşturur. Cinselliği, adamakıllı yozlaşmış sosyal ilişkileri, hatta belki korkusuyla ve içgüdüsüyle ölümü de kapsayan bu ilişkiler ağı, insan ruhunun aşağıdan yukarı tüm katmanlarında sarsıntılar yaratacaktır.

 

Biyografisi:
Witold Gombrovicz 4 Ağustos 1904'te, o zaman Rus İmparatorluğu sınırları içinde bulunan Polonya'nın Maloszyce ilinde varlıklı bir soylu ailede doğmuştur. Ailesinin Litvanya'da Vilnius ve Kaunas arasındaki bir arazide 400 yıl yaşadığı, ancak büyükbabasının 1863 ocak ayaklanmasına katılmakla suçlanmasından sonra yerlerinden edildiği bilinmektedir. 1911'de ailesi ile Varşova'ya taşınmıştır. 1922'de Saint Stanislaus Kostka Lisesi'nde eğitimini tamamladık-tan sonra, Varşova Üniversitesi'nde hukuk okumuştur. Daha sonra Paris'e giderek Uluslararası Yüksek Çalışmalar Enstitüsü'nde bir yıl eğitim almıştır. Gombrowicz Polonya'ya döndüğünde, resmi görevlere getirilmek için başvuruda bulunmuş, bu arada da 1920'lerde başladığı yazma faaliyetini sürdürmüştür. 1920'lerin ve 1930'ların başında, kısa öyküler yazmıştır. İlk romanı Ferdydurke'nin yayımlanması ona edebiyat çevrelerinde beğeni kazandırmıştır. İkinci dünya savaşı'nın patlak vermesinden hemen önce, Güney Amerika'ya giden yazar Avrupa'da savaşın başladığını öğrenince, savaş bitttikten sonra da yaşamının büyük bölümünü, çoğu zaman yoksulluk içinde Buenos Aires'te yaşamını sürdürmüştür. Bu Aralık 1947'den Mayıs 1955'e kadar banka memuru olarak çalıştı ve kendisini Buenos Aires'in siyasi ve kültürel seçkinleriyle tanıştıran Zofia Chadzynska ile bir dostluk kurdu. Ekim 1956'dan sonra dört kitabı Polonya'da yayınlandı. Polonyalı yetkililer Günlük'lerinin yayınlanmasına izin vermedş. Gombrowicz'in hem erkeklerle hem de kadınlarla ilişkisi vardı. Bu günlüklerde Buenos Aires'in eşcinsel yeraltı dünyasındaki maceralarını, özellikle alt sınıftan genç erkeklerle deneyimlerini kaleme aldı. 1960'larda dünya çapında tanınmaya başladı ve Pornografia ve Kosmos romanı başta olmak üzere birçok eseri avrupa dillerine çevrildi. Oyunları dünya çapında, özellikle Fransa, Almanya ve İsveç'te tiyatrolarda sahnelendi. 1963'te Avrupa'ya döndü. Bir yıl Batı Berlin'de kaldı 1964'te Fransa'ya döndü ve üç ayını paris yakınlarındaki Royaumont Manastırı'nda geçirdi ve burada Montreal'den çağdaş edebiyat okuyan Kanadalı Rita Labrosse ile tanıştı. Hayatının geri kalanını Nice yakınlarındaki Vence'de geçirdi. 1964 baharında özellikle kötüleşti; yatalak oldu ve yazmayı bıraktı. Mayıs 1967'de Prix International'a lâyık görüldü. Ertesi yıl, 28 aralık'ta Labrosse ile evlendi. 24 temmuz 1969'daöldü ve Vence'deki mezarlığa defnedildi. Eserleri, derin psikolojik analiz, belli bir paradoks duygusu ve absürt, milliyetçilik karşıtı tat ile karakterizedir. 1937'de ilk romanı Ferdydurke'yi yayımladı ve bu romanda olağan temalarının çoğunu sundu: olgunlaşmamışlık ve gençlik sorunları, başkalarıyla etkileşim içinde kimlik oluşturma ve polonya toplumu ve kültüründeki sınıf rollerinin ironik, eleştirel bir incelemesi söz konusuydu. Hayatının son yıllarında ün kazanan, ancak şimdilerde Polonya edebiyatının önde gelen isimlerinden biri olarak kabul edilen bir yazardır. En çok önemsenen yapıtları arasında yer alan Günlükleri ilk kez 1969'da yayınlanmıştır. 1966'da Nobel 'debiyat Ödülü'ne aday gösterilmiştir. Gombrowicz'in romanları ve oyunları 35 dile çevrildi. Gombrowicz'in yazısının göze çarpan özellikleri arasında, karakterlerin başkalarıyla psikolojik olarak dolanmasının keskin tasvirleri, geleneksel kültürel değerler çağdaş değerlerle çatıştığında ortaya çıkan çatışmalara dair keskin bir farkındalık ve çileden çıkarılmış ancak komik bir saçmalık duygusu yer alır. Pek çok eleştirmen ve teorisyen için Gombrowicz'in çalışmalarının en ilgi çekici yönleri, onu Foucault, Barthes, Deleuze, Lacan ve Sartre'ın entelektüel mirasına bağlayan 20. yüzyılın ikinci yarısında Avrupa düşüncesiyle olan bağlantılarıdır. Gombrowicz'in üç romanı filme uyarlandı: Jerzy Skolimowski'nin yönettiği Ferdydurke (1991), Jan Jakub Kolski'nin yönettiği Pornografia (2003) ve Andrzej Zulawski'nin yönettiği Cosmos (2015). Doğumunun yüzüncü yılı olan 2004, gombrowicz yılı ilan edildi. Kaynak: vikipedi

Yapıtları:

Bacacay (Kısa öyküler, 1933); Ivona, Burgonya Prensesi (Oyun, 1935); Ferdydurke (Roman, 1937); Sahip (Roman, 1939); Evlilik (Oyun, 1948); Trans-atlantik (Roman, 1953) Pornografi (Roman, 1960); Kozmos (Roman, 1965); Operet (Oyun, 1966); Günlükler, 1953–1969 (Günlük, 1969); Günlük ciltler 1-3, (1988).

Yazar ve kitaplarla ilgili yazılar:

* "Gombrovicz ve Biçim"        Osman Fırat Baş, Kutadgubilig Felsefe Dergisi, 2012.

* "Pornografi"        Mustafa Sütlaş, Kitap Dağerlendirmesş, 14.05.2022

Bağlantılar: "yazar adına açılmış bir site"
   

Yazar ve yapıtla ilgili bazı yayın ve dokümanlar facebook grubumuzun dosyalar bölümünde de yer almaktadır.