Emine Sevgi Özdamar - Hayat Bir Kervansaray Emine Sevgi Özdamar - Hayat Bir Kervansaray Önce Almanca olarak basılan roman, Ayça Sabuncuoğlu'nun Türkçe'ye çevirisiyle 1993 yılında Varlık Yayınları, 2008 yılında Türkuvaz Yayıncılık ve 2015 yılında da İletişim Yayınları tarafından yayınlanmıştır. 1940'lı yıllarda doğup Türkiye'nin çeşitli yerlerinde büyürken hem kültürel hem de kişisel kimliğini bulmaya çalışan bir kızın romanı Hayat Bir Kervansaray. Büyükbabasıyla birlikte, doğduğu kent Malatya'ya doğru çıktığı bir tren yolculuğunda, son Osmanlı-Rus savaşından başlayarak Kurtuluş Savaşı yıllarını ve genç Türkiye Cumhuriyeti'nin erken yıllarını da kapsayan dönemi, bir Çerkez göçmeni olan ve çağına tanıklık eden dedesinin ağzından dinler genç kız. 1950'ler Türkiyesi'nde yetişen Fatma için Türkiye'nin tarihi ve dar gelirli ailesinin Malatya'da başlayıp Bursa, Ankara ve İstanbul'da süren göçebe tarihi bir mozaiğin parçaları gibi iç içe geçecektir. Romanda, Fatma'nın kişisel tarihiyle birlikte geleneklerle çağdaş yaşamın aynı gök altında barındığı bir ülkenin portresi de çiziliyor. Avrupa'da yayınlandığında büyülü gerçekçiliğin başarılı bir örneği olarak karşılanan, pek çok dile çevrilip ödüller alan Hayat Bir Kervansaray, ironik, şiirsel diliyle bir okuma şöleni.

* İletişim Yayınları'nın sitesinde yer alan kitabın ilk 20 sayfasının pdf örneğinin bağlantısı:
       "Hayat Bir Kervansaray "

 Biyografisi:
Emine Sevgi Özdamar (d. 10 Ağustos 1946, Malatya; Türk oyuncu, yazar, dramaturg) 1946 Malatya doğumlu sanatçı uzun zamandır Berlin'de yaşıyor. Bochum ve Doğu Berlin tiyatrolarında oyuncu ve rejisör olarak çalışmıştı. İlk kez on iki yaşında Bursa'da sahneye çıkan sanatçı 1965 yılında misafir işçi olarak Almanya'ya gitti. 1967 yılında Türkiye'ye dönerek, İstanbul'da Muhsin Ertuğrul, Beklan Algan, Ayla Algan, Haldun Taner, Melih Cevdet Anday ve Nurettin Sevin'den tiyatro eğitimi aldı. 1970'te eğitimini tamamlayan Özdamar daha sonra Doğu Berlin'e geçerek buradaki Halk Tiyatrosu'nda Benno Besson ve Matthias Langhoff'la birlikte çalıştı. İzleyen yıllarda Bochum ve Frankfurt Şehir Tiyatroları'nda kariyerine devam eden sanatçı birkaç filmde, bu arada Dorris Dörie'nin "Doğum Günün Kutlu Olsun, Türk" adlı filminde de rol aldı. Daha önce de Ingeborg Bachman, Walter Hasenclever, Adalbert von Chamisso, Kuzey Ren Vestfalya, Bergen Enkheim ve en önemlisi Heinrich von Kleist edebiyat ödülünü kazanmış olan Özdamar 1982'den bu yana serbest yazar olarak çalışıyor. Yazarın tüm eserleri Almanca yayınlanmış Emine Sevgi Özdamar, daha çok otobiyografik yazıyor, onu diğerlerinden farklı kılan özellik ise kullandığı dildir. “Türkçe düşünüp Almanca yazıyordu”. Bu ilk bakışta negatif bir özellik gibi görülse de, bu günlerde anlaşıldığı gibi böyle yazmasıyla, Almanca’ya da katkıda bulunmuş oluyordu. 'Hayat Bir Kervansaray', Ona ilk büyük ödülünü getirdi, hem de kitap basılmadan, sadece verdiği bir özetle: Ingeborg Bachmann Ödülünü. Bu Ödül Almanca’yı zenginleştiren yazarlara verilen bir ödüldür. O zaman tabii anadili Almanca olmayan biri bu ödülü aldı diye büyük yankı uyandırmıştı. Kelimelerin ve cümlelerin büyülü gücüyle Türk insanını Alman okura tanıtıyordu. Yazın hayatına ve Almanca’ya yaptığı katkılar neticesidir ki, 2004 yılı kasım ayında da Almanya’nın en büyük yazın ödüllerinden birisi olan Heinrich-von-Kleist ödülünü de ödülleri arasına katmıştır. Brecht’in talebesi Besson’un oyuncusu ve asistanı olarak çalışırken hazırladığı kuklalar, kolajlar, desenler Sorbon Üniversitesi tarafından değerlendirildi. Kendisine üniversite bitirmediği halde doktora yapma hakkı tanındı ve diploma verildi.

Yapıtları:
Romanları: Hayat Bir Kervansaray (1992); Haliçli Köprü (1998); Tuhaf Yıldızlar Dünyaya Bakıyor (2003)

Öyküleri: Annedili (1991); Aynadaki Avlu (2001); Kendi Kendinin Terzisi Bir Kambur (2007)

Oyunları: Karagöz Almanya'da (1982); Bir Temizlikçi Kadının Kariyeri (1984); Keloğlan Almanya'da (1991); Nuhun Gemisi

Ödülleri: 1991 - Ingeborg Bachmann Ödülü (Hayat Bir Kervansaray); 1993 - Walter Hasenclever Ödülü (Hayat Bir Kervansaray); 1994 - NewYork Yılın En İyi 20 Kitabı (Anne Dili); 1994 - London Times En iyi kitap (Hayat Bir Kervansaray); 1998 - Kuzey Ren Westfalya Yılın Sanatçısı Ödülü; 1998 - Almanya Kuzey Şehirleri Literatür Ödülü; 2003 - Frankfurt Şehir Yazarı Ödülü; 2004 - Kleist Ödülü (Kleist Ödülü daha önce sanatçının hayranı olduğu Bertoldt Brecht’e de verilmiştir.)

Yazar ve kitapla ilgili yazılar:

* "Edebiyatta Otobiyografik Kurgu Ve Gündelik Hayat"        Gülsüm Depeli, academia.edu, 2009

* "Hayat bir Kervansaray"        Tevfik Ekiz, Dipnot Kitap Kulübü Sitesi,

* “Anne Dili” Arayışında Minör Bir Roman: Hayat Bir Kervansaray
       Senem Timuroğlu, Lacivert Öykü ve Şiir Dergisi, Sayı: 33 (Mayıs- Haziran 2010), S:61-68.

* "Hayat Bir Kervansaray Romanında Gündelik Hayatın Yansıtılması"
       Raşel Rakella Asal, Oggito, 21.052018

* "Çocukluğun Kristali: Emine Sevgi Özdamar"        Fırat Demir, Agos, 01.05.2015

* Söyleşi: "Kendimi sahneye koymak istedim"        Murat Şevki Çoban, K24, 30.05.2016

Bağlantılar:
"Deutschen Nationalbibliothek'te yazarın sayfası"     Almanca Yapıtlarının Listesi

Yazar ve yapıtla ilgili bazı yayın ve dokümanlar facebook grubumuzun dosyalar bölümünde de yer almaktadır.