|
biyografisi:
selçuk baran
7 mart 1933’te ziraat mücadele müdürü talat veziroğlu bey ile halide hanım’ın kızı olarak ankara’da doğmuştur.
okumayı dört yaşında kendi kendine öğrenen selçuk baran, ilkokulun ilk üç sınıfını ismet paşa ilkokulu’nda, dördüncü
ve beşinci sınıfı atatürk ilkokulu’nda okumuştur. ortaöğrenimini ankara kız lisesi’nde tamamlamıştır. sonrasında
ankara üniversitesi hukuk fakültesi’ne girmiş, fakülteyi, sınıf üçüncüsü olarak bitirmiştir. fakülteden tanıdığı
alman bir hocasının burs teklifini kabul ederek italya üzerinden almanya’ya gitmiştir. ancak yazmaya dair
arzusu onun radikal bir karar almasına yol açmış ve bir yıl sonra türkiye'ye dönmüştür. italya üzerinden türkiye’ye
gelirken, vapurda, opera ve şan sanatçısı ayhan baran’la tanışmıştır. o sırada kendisinden yaşça büyük olan bir hocası
ile evli olan ayhan baran 1956 yılında eşinden boşanmış, selçuk baran’a evlenme teklif etmiş ve kısa bir süre sonra da
evlenmişlerdir. bu sırada ankara ün. hukuk fakültesi banka ve ticaret hukuku enstitüsü’nde çalışmaya başlayan selçuk
baran 1957 yılında ilk kızı ayda'yı doğurmuştur. iki yıl sonra da ikinci kızları ışıl doğmuştur.
1980’lerde ankara’dan istanbul’a taşınan yazar, 1990’lı yıllarda “miras, boşa gitmeyen, boş zaman” gibi radyo oyunları
yazmış ve bu oyunlar trt istanbul radyosu’nda oynanmıştır. bunların dışlında, yazarın, kış yolculuğu kitabının ilk
öyküsü olan “türkân hanım’ın ölümü”nden uyarladığı tiyatro oyunu “türkân hanım”, ankara devlet tiyatrosu şinasi
sahnesi’nde sahnelenmiştir. yazar, 1993’te ankara’ya dönmüş ve vefatına kadar -yıllar önce çalıştığı- ankara ün. hukuk
fakültesi banka ve ticaret hukuku araştırma enstitüsü’nde yayın müdürü olarak görev yapmıştır.yazar, 4 kasım 1999’da
ankara’da vefat etmiştir.
selçuk baran’ın ilk öyküsü, 1968 yılında yeditepe dergisinde “çocuğun biri” adıyla yayımlanmıştır. öyküleri
türk dili, oluşum, argos gibi dergilerde yer almıştır. ilk kitabı, yirmi bir öyküden oluşan haziran, 1972’de
yayımlanmış ve eser, 1973 yılında türk dil kurumu öykü ödülü’nü kazanmıştır. ilk romanı, ikinci kitabı bir solgun
adam'dır ve milliyet yayınları 1974 roman yarışması’nda beşincilik ödülü almış ve 1975’te basılmıştır. ikinci öykü
kitabı, dokuz öyküden oluşan anaların hakkı 1977’de yayımlanmış; yazar, bu kitapla 1978 sait faik hikâye armağanı’nı
adnan özyalçıner ile paylaşmıştır. dönemin eleştirmenleri ve edebiyatçıları tarafından beğenilen anaların hakkı yazarın,
üzerinde en çok durulan yapıtlarındandır. yazarın ikinci romanı bozkır çiçekleri, milliyet yayınları 1979 roman
yarışması’nda mansiyon almış, ancak 1987 yılında basılabilmiştir. 1984’te, kış yolculuğu adlı öykü kitabı
yayımlanmıştır. bunu, aynı yıl yayımlanan ve bir kısa roman sayılabilecek olan tortu izlemiştir. 1989’da
yelkovan yokuşu adlı öykü kitabı okuyucuyla buluşurken, son öykü kitabı arjantin tangoları 1992’de
yayımlanmıştır. yazarın ayrıca galli yazar roald dahl’dan çevirdiği çocuk romanı çarli’nin büyük cam asansörü
adlı kitabı da 1991’de yayımlanmıştır. bunun yanında, kendisi de porselen bebek (1996) adında bir çocuk kitabı
yazmıştır. selçuk baran’ın yıllar önce yazdığı güz gelmeden adlı romanı, ölümünden sonra, 2000 yılında yayımlanmıştır.
(kaynak: ahmet mocan, "yazmaktan vazgeçmiş bir yazar: selçuk baran")
|
yapıtları:
haziran (1972, hikâye, yelken matbaası, istanbul, 186 sayfa; 1974, cem y.,istanbul, 198 sayfa; 2005, dünya y., istanbul, 165 sayfa; 2020, yky, istanbul, 134 sayfa.)
bir solgun adam (1975, roman, milliyet y., istanbul, 303 sayfa; 2010-2021, yky, istanbul, 245 sayfa)
anaların hakkı (1977, hikâye, okar y., istanbul, 160 sayfa; 2020, yky, istanbul, 96 sayfa)
kış yolculuğu (1984, hikâye, tan yayınları, ankara, 154 sayfa; 2021, yky, istanbul, 110 sayfa)
tortu (1984, hikâye, kaynak y., istanbul, 117 sayfa; 2020, yky, istanbul, 104 sayfa)
bozkır çiçekleri (1987, roman, özgür yayınları, istanbul, 251 sayfa; 2009-2019, yky, istanbul, 210 sayfa)
yelkovan yokuşu (1989, hikâye, remzi k., istanbul, 128 sayfa 2020, yky, istanbul, 104 sayfa)
melekler kadar (1989, radyo oyunu)
satıcı (1989, radyo oyunu)
öğle saatleri (1989, radyo oyunu)
lojman (1989, radyo oyunu)
miras (1989, radyo oyunu)
boşa gitmeyen boş zaman (1990, radyo oyunu)
türkân hanım (1990, tiyatro oyunu)
çarli’nin büyük cam asansörü (roald dahl, 1991, çeviri-almanca, can y., istanbul, 160 sayfa)
arjantin tangoları (1992, hikâye, yky, istanbul, 95 sayfa)
porselen bebek (1996, hikâye-çocuk, yky, istanbul, 97 sayfa)
güz gelmeden (2000, roman, yky, istanbul, 242 sayfa)
hukuk felsefesi ve hukuk sosyolojisi dersleri (ernst hirsch, 2001, kuram, çeviri, banka ve ticaret hukuku arastırma enstitüsü y., ankara, 324 sayfa)
ceviz ağacına kar yağdı / bütün öyküleri-1 (2008, hikâye, yky, istanbul, 710 sayfa.)
öğle saatleri (2015, seçme hikâyeler, yky, istanbul, 125 sayfa)
türkân hanım'ın ölümü (2020, oyun-hikâye, yky, istanbul, 104 sayfa, bahanur garan gökşen tarafından derlenmiştir.)
hakkında yazılan kitaplar-tezler:
hazirandan kasıma - selçuk baran'dan kalanlar, günlükler, mektuplar, yayımlanmamış yazılar (2007, günlük, eos yayınları, ankara, 287 sayfa.)
hüzün mevsiminde bir yazar: selçuk baran ve eserleri (ayfer yılmaz, 2010, her dilde yayıncılık, ankara, 272 sayfa)
selçuk baran öykücülüğü - çıt çıkarmayan bir ağlayış gibi… (ömer solak, 2012, inceleme, aybil yayınları; 2015, kesit yayınları, 448 sayfa.)
selçuk baran hayatı ve eserleri (derya güven, 2011, y.lisans tezi, 277 sayfa.)
selçuk baran’ın roman ve hikâyelerinin tahlili (naciye ayda toker, 2012, y.lisans tezi, 530 sayfa.)
|
yazar ve kitapla ilgili yazılar, yayınlar, çalışmalar:
“selçuk baran’ın hayatı, eserleri ve sanatı”
derya güven, yüksek lisans tezi, 2011
“selçuk baran’ın roman ve hikâyelerinin tahlili”
naciye a. toker, yüksek lisans tezi, 2012
“ya on yıl erken geldim dünyaya ya on yıl geç”
reyhan karaarslan, aykırıakademi, 16.05.2017
“selçuk baran’ın romanlarında siyasal-toplumsal açıdan gençlik ve kadınlık ”
derya yılmaz, aksisanat, 25.05.2019
“selçuk baran'ı keşfetmek” (söyleşi)
murat yalçın-esra dicle başbuğ, yky, 17.12.2020
|
bağlantılar:
vikipedi "sayfası"
türk edebiyatı isimler sözlüğü'ndeki "sayfası"
yapıtlarını yayınlayan yayınevinin "sayfası"
bahçeyazı okuma grubunun sitesindeki "sayfası"
"önceki" |
"sonraki"
|
bu sayfa en son 07.04.2021'de düzenlenmiştir.
|
|