Peygamberin Son Beş Günü

(Tahsin) Yücel’in Marksçıları eleştirdiği gerekçesiyle çok tartışılan, 1992 yılında yayımladığı Peygamberin Son Beş Günü adlı dördüncü romanı, 1993 Orhan Kemal Roman Ödülünü kazanmıştır. Romanın ilk bölümü, öykü başkişisi Rahmi Sönmez’in özyaşamını öykülerken, daha geniş olan ikinci bölümü romana da adını veren Peygamberin son beş gününü anlatmaktadır. Roman bir sobacının oğlu olan anlatı başkişisi Rahmi Sönmez ile onun ikizi olarak anılan çocukluk ve okul arkadaşı Fehmi Gülmez’in üniversite yıllarını ve sonrasını kapsayan dönemdeki yaşadıkları üzerine kurgulanmıştır. Toplantılarda sürekli devrim nutukları atmasından dolayı kendisine bir arkadaşının “Peygamber” takma adını verdiği devrimci ozan Rahmi Sönmez ve yakın arkadaşı iş hayatında hızla yükselmiş Fehmi Gülmez’in eşsüremli öyküleri, aşkları, uzaklıkları, yeniden buluşmaları gibi izleklarla süren roman; bir kuşağın acıklı yaşamöyküsünü gözler önüne sermiştir. Rahmi Ozan, çocuğunu doğurduktan sonra, kendisine bu düşünceyi aşılayan Marksçı eşi Feride’yi kaybetmiş, geride bir bebek ve anılar kalmıştır. Bu süreçte Ozan, sürekli hayali bir devrim peşinde koşmakta, devrimci olması nedeniyle tutuklanarak tabutluklarda yatmayı devrimciliğin bir göstergesi olarak görmekte, ancak birçok içsel çelişkiyi de aynı anda yaşamaktadır. O dönemde, ülkenin en büyük ozanlarından ve en ateşli devrimcilerinden birisi olmasına karşın, polisler tarafından tutuklanmaması, Yücel’in kurgulamayı denediği ironik yabancılaşma durumunu imlemektedir. Kuşkusuz, devrimci ilkelerle yetiştirmeye çalıştığı, hem eşinin adını verdiği kızı Feride’nin, hem de torunu Nazım’ın tam tersine anamalcı düzeni benimsemeleri onda büyük düş kırıklığı yaratmıştır. Bu olumsuz deneyimler, onun devrimcilik düşlerini sorgulamasına ve bu kavrama da yabancılaşmasına yol açmıştır. Öykünün sonu, Rahmi Ozan için tam bir karmaşadır. Devrimciliğe yaşamını adamış olan Ozan, neyin doğru neyin yanlış olduğunu anlamaksızın büyük bir iç çatışma ve çelişkiye düşmüştür.
Rahmi Sönmez’in yaşadığı bu kişisel, ailesel ve toplumsal çelişkiler onu kendisine ve topluma yabancılaştırmış, devrim düşüncesi ve devrimcilikten bile uzaklaştırmıştır. Eşinin ölümü, çocuğu ve torununun devrimci düşünceyi benimsememeleri, sıkı bir devrimci olmasına karşın, çocukluk arkadaşı anamalcı Fehmi tarafından tutuklanmasının engellenmesi, düzgün bir devrimci olduğu inancından onu hızla uzaklaştırmıştır.
Selim İleri, Bıçaksırtı başlıklı yazısında roman için; “Tahsin Yücel, bir bakıyorsunuz, amansız bir taşlama ustası, çok geçmiyor, bir trajedi şairi kimliğinde… Acıklıyla gülüncün yaşamdaki yan yanalığı, iç içeliği, yazın kitabında öyle kolayca ele geçirilemezken, Peygamber’in Son Beş Günü”nde sanki sıradan bir şeymiş gibi yansıtılabilmiş” diyerek romanın ironik içeriğinin altını çizer. Görüldüğü gibi; öteki romanlarında olduğu gibi bu romanda da Yücel, ironiyi yabancılaşma sürecinin okur tarafından daha belirgin olarak anlaşılması için kullanmakta, hem anamalcı hem de devrimci ideolojiyi ve aydınları sorgulamakta ve sorunsallaştırmaktadır. (Kaynak: Doç. Dr. Ali Tilbe)

Kitaba dair bazı yazılar:

* "Anlatı Biliminde Yazar Kavramı: Peygamberin Son Beş Günü"
Hayrunnisa Topçu, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2013/9/1 Sayı:19

* "Şairin Son Beş Günü"
Bahanur Garan Gökşen, Roman Kahramanları Dergisi, 2016, Sayı:27, Sayfa:10-16

* "Tahsin Yücel"in Romanlarında Mekân"
Berrin Gülburun, Çankırı Karatekin Ün. Sosyal Bil. Enst.Tez, 2019,

* "Peygamberin Son Beş Günü Değerlendirmesi"
Mustafa Sütlaş, 18.12.2020,

* "Önyargım Önyargıma Karşı"
AYşenin Kitap Kulübü, 03.02.2010,

Gökdelen
Tahsin Yücel'in 2006 yılında yayınlanan bu romanı toplam 14 bölümden oluşur. Roman 17 Şubat 2073 tarihinde romanın asıl kahramanı olan Can Tezcan'ın bir rüyasıyla başlar ve tam dokuz ay sonra 17 Kasım 2073 tarihinde Temel Diker adlı müteahhitin İstanbul Sarayburnu'nda yaptırdığı Özgürlük Anıtının açılış günü, kırlara sürülmüş 'yılkı insanları'nın akın akın istanbul'a gelmesiyle sona erer.

Romanın birinci bölümünde ünlü bir avukat olan baş karakter Can Tezcan’ın kendini, hepsi birbirine benzeyen siyah takımlı adamlar tarafından kuşatılmış ve günün tarihini sorguladıkları kabus anlatılır, aynı konuyu eşiyle konuşur, sonra arkadaşı Varol Korkmaz'ın da aralarında bulunduğu bir grup iş insanının yargılandığı bir davanın duruşması anlatılır. Duruşma çıkışıda yargıdan memnuniyetsizliğini dile getirir ve romanın bütününde temel bir izlek olacak olan, eski arkadaşı Tufan isimli kişiden söz edilir. Yargının elinde Tufan'a ateş ederek öldüren kişinin fotoğrafı olmasına rağmen tek başına kanıt oluşturamayacağı yönünde karar verilmiştir. Gerek Varol Korkmaz duruşması gerekse akla gelen bu olay üzerine Can Tezcan "Her şeyi özelleştirdiklerine göre, yargıyı da özelleştirseler bari, bundan daha iyi olur, daha kötü olmaz.” der.(S:26) Bu öneri daha sonra romanın bir diğer temel izleği hâline gelir. Bu sırada eski solcu arkadaşlarından kaçak yaşayan Rıza Koç birden ortaya çıkar ve onunla neler yaptığı üzerine konuşur.

İkinci bölümde Can Tezcan’ın geçmişine dair bilgiler verilir. Can Tezcan aslında eski bir Marksist olarak bilinmekte öğrencilik hayatında kapiztalizm karşıtı eylemlerde yer almaktadır. Ancak iş hayatına atıldıktan sonra tutum ve davranışları çok farklıdır. Meslek hayaının ilk yıllarında zengin kentli çocuklarının sol eylemlere katılması sonucu yargılandıkları duruşmalarda avukatlık yapmıştır. Daha sonra da içlerinde Temel Diker gibi ünlü para babalarının olduğu iş adamlarını savunmaya başlamış, çok ünlü olup, büyük bir avukatlık şirketi kurmuş ve çok para kazanmıştır. Can Tezcan’ın bu çelişkili yaşamından söz eden eşi Gül Tezcan’a bunun bir “siyasal tutum sorunu değil, uğraş sorunu” olduğunu söz ederek kendisini savunmaktadır. Bu bölümde İstanbul’u Newyork’a benzetme amacı güden ve her yere eşit yükseklikte birbirine benzeyen gökdelenler diken Temel Diker adlı müteahhit ve onun en önemli sorununa dair de bilgiler verilir. Tarihsel binaları dahi yaptığı bir örnek gökdelenler için yıktırabilen Temel Diker Cihangir'deki bahçeli küçük bir evi sahibinden izin çıkmadığı için satın alamamakta ve buraya kendisinin de oturacağı bir gökdelen yaptıramamaktadır. Burası Sarayburnu'na yaptıracağı, New York’takinden üç kat daha büyük bir Özgürlük Anıtı'nın en iyi göründüğü yerdir. Temel Diker böylelikle, annesi Nokta Hanım'ın yüzünü taşıyan bu yeni özgürlük anıtı keyifle izleyebilecektir. Can Tezcan’ın ise bu evin sahine dair bir sempatisi vardır. Temel Diker’in evi yıktırma gerekçesi ise şöyledir: "...Yaşam hakkı. Daha önce de kim bilir kaç kez anlatmışımdır sana: yer düzeyinde pislikten, mikroptan, virüsten geçilmez oldu, bunlar çoğaldıkça nice kuşların, nice böceklerin, nice bitkilerin soyu hızla tükeniyor, insan sayısı da hızla azalmakta. Öyleyse çözüm yeryüzü düzeyinden elden geldiğince uzaklaşıp gökdelenlerin temiz ortamında yaşamak gerek.” (S: 43) Mevcut düzende aynı zamanda her şey satılabilmektedir. 2073’te tüm ülke özelleştirilmiş durumdadır. Can Tezcan bu konuda şunları söyler: "Başımızdaki herifler bunca yıldır bu ulusun nesi varsa, hepsini özelleştirdiler, maden, orman, ırmak, liman, fabrika, hastane, üniversite, ilkokul, her şeyi, her şeyi sattılar…” (S: 44) Her şeyin satılmış olduğu bu ülkede Can Tezcan yine aynı öneride bulunur. Çözüm yargının özelleştirilmesidir ve eğer Temel Diker destek olursa kendi şirketi hukuku ele geçirecebilecek, dolayısıyla sorunlu arsa da dahil her isteklerini yerine getirmeleri mümkün olabilecektir. Can Tezcan bunun tarihsel bir olayın başlangıç noktası olacağı kanısındadır.

Yargının özelleştirilmesi doğrultusunda yapılanların anlatıldığı Üçüncü bölümde Can Tezcan ilkin bu konuyu medya aracılığıyla topluma tartıştırmak için harekete geçer ve Cüneyt Ender adlı gazeteci arkadaşının desteğini istemek üzere Küre adlı büyük yayın kuruluşuna gider. Cüneyt Ender, Can Tezcan'la yaptığı uzun görüşme sonrasında yargının özelleşmesine dair bir köşe yazısı yazmaya karar verir. Eve dönüşünde aynı konuyu karısıyla da tartışır bu yaptığı ile kapitalizmin yıkılması arasında ilişki kurarak kendisini savunur. Bu sırada Nokta Hanım'ın fotoğrafını eşine de gösterir ve o da çok beğenir. Sonra çift odalarına çekilerek sevişirler.

Dördüncü bölümde ise romanın başlangıcından sonraki 10. güne gelinmiştir ve Cüneyt Ender'in yargının özelleştirilmesine dair yazdığı "Uyarıyorum" başlıklı yazı 27 Şubat 2073 tarihinde Küre gazetesinde yayınlanır. Bundan sonra bölümde bu düşüncenin tartışması ve taraflarının düşüncelerine dair konular anlatılır. Bu arada medya yönetici ve devlet bürokratlarının da görüşlerini sormakta, düşüncenin teorik arka planı da bu sırada tartışılmaktadır. Yaklaşık iki ay sonra Adalet Bakanı Veli Dökmeci, Başbakan Mevlüt Doğan'ın da onayıyla konu hakkında görüşmek üzere Can Tezcan'ı Ankara'ya çağırır. Planlanan görüşme sırasında Can Tezcan düşüncesini nedenleri ve gerekçeleri ile birlikte Adalet Bakanı'na anlatır. Veli Dökmeci ise görüşmenin sonunda Can Tezcan'la bir pazarlığa oturur. İki saat sonra Adalet Bakanı televizyonda yargıyı özelleştirebilecek güçte olduklarını söyler. Bunun üzerine özelleştirmenin nasıl yapılacağı konusu tartışmaya açılır. Bölümün sonunda ise Can Tezcan'ın sekreteri kendisine Başbakan Mevlut Doğan'ın Can Tezcan'la görüşmek üzere verdiği randevuyu bildirir.

Romanın Beşinci bölümünde evine erken gelen Can Tezcan'ın arkadaşı Rıza Koç'la karşılaşması ve onunla memleketin hâline ve genel gidişe dair konuşmaları yer alır. Bu sırada Can Tezcan o güne kadar görmediği bir gerçekle yüz yüze gelir. Rıza Koç ona 'yılkı adamlar" olarak nitelendirilen insanlardan söz eder. Rıza Koç onları şöyle anlatır: "Bunda anlaşılmayacak bir şey yok,dostum… Siz meyveyi, sebzeyi, hatta ekmeklik buğdayı bile seralarda yetiştirirken, ta mısır’dan kalkıp gelen leyleri makineli tüfeklerle vurdurturken insanlarımızın büyük çoğunluğu dağda, bayırda, aç, çıplak dolaşmaya, ağaç kabuğu, ot, solucan, çekirge ne bulursa yiyerek, içilebilecek ne bulursa içerek oradan oraya sürüklenip duruyor." (S: 110) Yılkı adamların gökdelenlerden, mekik adı verilen uçaklarla evden işe işten eve gidildiğinden dolayı görülemediklerini söyler bu ise Can Tezcan’a pek inandırıcı gelmez.

Altıncı bölümde Can Tezcan’ın ülkenin başbakanı Mevlüt Doğan’la görüşmesi anlatılır. Mevlüt Doğan böyle bir teklifin gündeme getirildiğinden dolayı gayet memnundur. Can Tezcan’a bu teklifin gerçekleşebileceğini söyleyen Başbakan ve Can Tezcan'la pazarlık yapar ve gizli bir anlaşma önerir.Bu arada Can Tezcan Başbakana yılkı adamların varlığını sorar. O da doğrular, gizlenmelerinin sebebini ise ulusal ve uluslar arası boyutta “sessiz bir anlaşma”ya dayandırır. Görüşme sonrası eve döndüğünde olanları eşi Gül'e anlatır ve başbakanı Dostoyevski'nin 'Karamazof Kardeşler' romanındaki Smerdiakof'a benzettiğinden söz eder. O sırada Rıza Koç da onlardadır ve uyanır, onunla da konuşur ve onunla yine kuramsal bir tartışmaya girişir.

Romanın sonraki Yedinci bölümünde ise Mevlut Tezcan'ın sözünde durarak Varol Korkmaz'ın tahliye edilmesini sağladığı öğrenilir. Can Tezcan ofisinde yardımcısı Sabri Serin ile özelleştirme konusunu konuşur. Sonra eşinin araması üzerine Varol Korkmaz'ın evine gider. Arkadaşı tek başına kurtulmuş olmasından dolayı üzüntü içindedir ve protesto olsun diye kendisini evinin bir odasına kilitlemiş, kimseyi kabul etmemektedir. Can Tezcan'la kısa süreli görüşmek ve konuşmak için kapıyı açar, tepkisini ve nedenlerini anlatır, sonra yeniden içeri girer ve kapıyı kilitler.

Sekizinci bölümde yargının özelleştirilme sürecinin ayrıntıları anlatılır. Yasa taslağının hazırlanması meclis süreci, yasanın 27 Mayıs 2073 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanması, özel yargıyı yürütecek olan kurumu Can Tezcan ve arkadaşlarının kurmak üzere anlaşmaları, TTHO yani 'Türkiye Temel Hukuk Ortaklığı AŞ'nın oluşumu ve bileşimi, bu kurumun yapılan ihâle sonucu yargı görevini üstlenmesi, kamoyundaki tepkiler ve Temel Diker'in buna dair düşünce ve beklentileri ortaya konulur.

Yeni hukuk kurumunda işleri nasıl düzenleyeceklerine dair yardımcısı Sabri Serin'le Can Tezcan arasındaki diyalogla başlayan Dokuzuncu bölümde yeni kurumun nasıl örgütleneceği konusunda kimi ayrıntılar ortaya konulur. Eski İstanbul ve yeni İstanbul arasındaki fark,şehrin gördüğü hasar, yılkı adamların yaşam kavgaları, yargının özelleştirilmesinin ülkeye ne gibi felaketler getireceği tartışılır. Bölümün sonunda özelleştirilmiş yargıyı yürütecek kurumun güvenlik görevlilerinin teftişi anlatılır.

Romanın Onuncu bölümünde Temel Diker yargının özelleştirilmesine karşın bir türlü satın alamadığı bahçeli bir evin sahibi olan Hikmet Beyle görüşmek için onun evine gitmesi, birbirlerini sevmeleri ama Hikmet Beyin birçok anısını barındıran evini satmamakta kararlı olduğu anlatılır. Bölümün devamında başbakanın da katıldığı TTHO'nun açılış töreni ve verilen kokteylden söz edilir. Gül Tezcan da başbakanı Smerdiakof'a benzetir. Kokteylde hakim Halis Yurdatapan'la Temel Diker görüşür ve hakim onun sorununun çözülmek üzere olduğunu anlatır. Gerçekten de Hikmet Beyin evinin belediyece kamulaştırma kararının bildirildiği sırada gelen güvenlik görevlilerine silâhla karşı koyan Himet bey orada öldürülür ve olayın üzerinden 24 saat geçmeden ev ve oradaki her şey dümdüz edilir.

Onbirinci bölümde Temel Diker'le görüşen Can Tezcan onun daveti üzerine Özgürlük Abidesi'nin inşaatını görmek üzere Sarayburnu'na gider, giderken de Cihangir'den geçerler ve Hikmet beyin evinin olduğu yerin yerle bir olduğunu görürler. Bölümün devamında Başbakan Mevlüt Doğan, Can Tezcan'ı arar ve üç ilin mahkeme yetkisini kendi elinde bulundurmak istediğini söyler. Ancak Can Tezcan’ın bunu kabul etmez. Can Tezcan, Mevlut Doğan'la yaptığı sözleşmeye güvenmektedir. Sabri Serin'den kasada saklı sözleşmeyi ister, sözleşmeyi açınca bunun üzerinde hiç bir yazı olmayan boş bir kâğıt olduğunu görür. Ortada bir dümen olduğunu anlar. Gece evine gittiği sırada ve yine Rıza Koç oradadır ve onun yazdığı kitap ve gelişmeler üzerine onunla konuşurlar.

Romanın Onikinci bölümünde Can Tezcan ofisindeyken önce Varol Korkmaz'ın davasına bakan hakim Cahit Güven'le sonra da onu ziyarete gelen, Hikmet Şirin'in Amerika'da yaşayan ve Amerikan vatandaşı olarak John Smith adını alan, aynı zamanda da Can Tezcan'ın gençken öldürülen Arkadaşı Tufan Şirin'in kardeşi olan oğluyla görüşür. Akşam evinde eşine ve yine orada olan Rıza Koç'a bunlardan söz ederken polisler evi basarlar ve Rıza koç'u tutuklarlar. Ertesi gün gazetelere manşet olan bu haber üzerine Can Tezcan ne yapacağını düşünürken başbakan arar ve geçmiş olsun der. Sonra da pazarlığı sürdürür. Can Tezcan yine reddeder.

Onüçüncü bölüm Can Tezcan'ın TTHO İdare Meclisinin kararıyla kurum başkanlığından alındığını öğrendiği yazı hakkında Sabri Serin'le yaptığı konuşmayla başlar. Buna rağmen illerdeki yargı kurumlarına yapacakları atamalar hakkında konuşurlar. Ne var ki aldıkları kararları uygulayamazlar, çünkü kurum yönetimi atamaların yeni başkan seçildikten sonra yapılmasına karar vermiştir. Bunun üzerine Can Tezcan Temel Diker'le görüşmeye gider. Temel Diker nesnel davranmaktadır ve işin gereği neyse onu yaptığını söyler. Ancak bireysel olarak hâlâ Can Tezcan'ın yanındadır. Genel Kurul yapılır ve Cahit Güven kurumun yeni başkanı olur. Sonra yargıç atamaları yapılır. Atama listesi Can Tezcan'la, Sabri Serin'in belirlediği listedir. Ancak bu listedeki yargıçların büyük bölümü atamayı kabul etmeyerek istifa ederler. Yeni durum üzerine Sabri Serin'le tartışırlar ve Can Tezcan'a yönelik bir operasyon olacağı düşüncesi netleşir. Mevlüt Doğan’ın Özgürlük Anıtı’nın açılışının yapılacağı gün kendisinin tutuklanacağını öğrenir. Temel Diker’in yardımıyla yurt dışına kaçmaya karar verir.

Romanın son bölümü olan Ondördüncü bölümünde büyük gün gelmiştir. Büyük Özgürlük Anıtı’nın açılışı Mevlüt Doğan’ın konuşmasıyla gerçekleştirilir. Bu sırada Temel Diker'in özel bir uçağı ile ve yanında eşi Gül Tezcan olduğu hâlde İtalya'ya kaçmak üzere olan Can Tezcan, tören yerinin üzerinden uçarlarken, yılkı insanlarından oluşan dev bir topluluğun Anıt’a doğru yaklaşmakta olduğunu görürler. Bunun üzerine yeniden umutlanan Can Tezcan kaçmaktan vaz geçer ve dönmeye karar verir. Roman burada biter.

Biyografisi:
Türk öykü ve roman yazarı, denemeci, eleştirmen ve çevirmen olan Tahsin Yücel, kunduracı olan Ahment Yücel'le Nuriye Münevver Hanım'ın oğludur. İlköğrenimini Elbistan Gazi Paşa İlkokulu'nda tamamladıktan sonra 1945'te İstanbul'a gelmiştir. Burda; 1953'te Galatasaray Lisesi'ni, 1960'da da İÜEF Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü bitirdi. Fakülteyi bitirdikten sonra, orda kalmayı tercih etti ve 1969'da doktorluk, 1972'de doçentlik, 1978'de de profesörlük ünvanlarını aldı. 2000 yılına kadar burda kaldıktan sonra emekliliğe ayrıldı. 22 Ocak 2016 tarihinde hayatını kaybetmiştir.

Tahsin Yücel, çalışmalarına öykücülükle başladı. İlk öyküsü olan ¨Dert Çok, Hemdert Yok!¨, bir derlemede (Yeni Hikâyeler 1950) yayımlandı. Daha sonraları Varlık, Seçilmiş Hikâyeler, Yeryüzü, Beraber ve Mavi gibi dergilerde öyküleri yayımlanmaya devam etti. Bu dönemlerde; kullandığı yalın dil, kullandığı modern sözcükler, Anadolu insanına yaklaşımındaki tutarlılık ve anlatımındaki ustalık dikkat çekti. Behçet Necatigil gibi isimlerden yorumlar aldı. Uçan Daireler, Haney Yaşamalı ve Düşlerin Ölümü adlı öykü kitaplarını yayımlayarak kariyerine devam eden Yücel, bu kitaplarda kendi geçmişinden bazı öğeler kullandı. Bunları ele alırken oldukça karamsardı; ancak daha sonraları bunu dönemin akımlarından etkilenerek yaptığını belirtmiştir. Bu kitaplarla daha çok tanınmaya başladı. 1970'li yıllara gelindiğinde, öncellikle Yaşadıktan Sonra ve Dönüşüm kitaplarıyla, daha sonra da Vatandaş ve Ben ve Öteki kitaplarıyla tarzında bir değişiklik gözlemlendi; daha derin kişilikler yaratıp, ¨çevreyle¨ daha az ilgilenmeye başladı. Bu kitaplarıyla karışık yorumlar alan Yücel, kariyerine Komşular adlı kitabıyla devam etti. Bu kitabın konusu, diğerlerinden farklı olarak, insanların politika hakkındaki görüşlerinin eleştirisiydi Fethi Naci, bu kitabındaki bir öyküsünü bir başyapıt olarak değerlendirdi.

Tahsin Yücel aynı zamanda bir romancıdır. Romanları (Peygamberin Son Beş Günü, Mutfak Çıkmazı, Bıyık Söylencesi) genel anlamda, halka karşı ironik eleştiriler barındırır. Bunlardan Peygamberin Son Beş Günü fazla solcu bulunduğundan dolayı politik anlamda da eleştiriler almıştır.

Öykü ve roman dışındaki eserlerine bakıldığında, Yazın, Gene Yazın ve Tartışmalar adlarında iki deneme kitabı görülür. Bunlardan ilki, genellikle kendi hayatından alıntılar içerirken, ikincisi, dilsel konuları alan polemikleri konu alır. Aynı zamanda, Türkiye'ye göstergebilimi tanıttığı çalışmaları da vardır.

Yurtiçi ve yurtdışında ses getiren yazınsal incelemelerinin yanı sıra, hatrı sayılır çevirileri de vardır. Öykülerinden bazıları, İsveççe ve Fransızca'ya çevrilmiştir.

Yapıtları: (Yazılma sırasıyla)